THEEHUISJES

De drie theehuisjes van vrijwel dezelfde bouwstijl, zijn samen met de theekoepel achter het pand Zilverstraat 16, een rijkmonument.

In de eerste helft van de 17^de eeuw lieten de professoren siertuinen met zomerkoepels aanleggen. Verder hadden in de stad alleen de stinzen een koepel in de tuin. Pas na 1734 mocht er ook in de tuinen van huizen koepels worden gebouwd. In 1746 werd de grond tussen het bolwerk en onder andere de tegenwoordige Eisingastraat beschikbaar voor particulieren en mocht tot aan het bolwerk een tuin met toebehoren aangelegd worden. In totaal hebben er elf koepels tegen het Noordwerkbolwerk gestaan. Drie verdwenen toen het bolwerk tussen 1853 en 1855 deels werd afgegraven, maar er zijn nog diverse huisjes/koepels verdwenen.

In de jaren ’60 van de vorige eeuw zijn de overgebleven huisje gerenoveerd, maar door vernieling werd besloten om ze in 1971 dicht te spijkeren. Aangezien de theehuisjes toen inmiddels waren aangewezen tot rijksmonument, zijn ze niet gesloopt en zijn ze nog steeds in tact.

Het eerste theehuisje is in 1775 gebouwd in opdracht van burgemeester/koopman Paulus Johannes Haitsma. Het tweede huisje is gebouwd in opdracht van de burgemeester/timmerman Sicco Pieters Ens. In 1803 is dit theehuisje zwaar beschadigd geraakt door een hevige storm. Het derde theehuisje is gebouwd in 1747 in opdracht van de lakenkoopman Sijbren Wijbrens Wijngaarden.

Monumentnummer: 15722
Status: rijksmonument
Inschrijving: 21 februari 1967

Noorderbolwerk 26, 27 en 28
8801 KL  FRANEKER

X-Y coördinaat: 53.188465 – 5.544459